Historia

Towarzystwo Miłośników Miasta Żory powstało jako stowarzyszenie kulturalno-oświatowe 21 lutego 1967 r. Początkowo przyjęło nazwę Towarzystwo Miłośników Regionu Żorskiego. Inicjatorem powstania i pierwszym prezesem został Zygmunt Laskowski, założycielami byli: Stefan Łytkowski, Józef Krysztafkiewicz, Bogusław Rubiś, Maksymilian Kuczera, Zenon Kaleta, Hubert Oberaj, Barbara Wyrobek, Alojzy Dudek, Brunon Przeliorz, Michał Hilewicz, Bolesław Nogowczyk, Halina Oberaj, Paweł Lokaj, Bolesław Wieczorek, Leopold Kadłubiec i Fryderyk Pietrzyk.

Statut stowarzyszenia przewidywał popularyzację dziejów Żor, ochronę zabytków, pomników i pamiątek oraz rozpowszechnianie pamięci o ludziach zasłużonych dla miasta. Walne Zgromadzenie TMRŻ 13 maja 1976 r. podjęło uchwałę o zmianie dotychczasowej nazwy na Towarzystwo Miłośników Miasta Żory.

Realizując statutowe cele TMRŻ już w 1967 r. rozpoczęło działalność wydawniczą początkowo w postaci nieregularnie ukazujących się „Informatorów”, a z czasem książek, broszur, folderów i albumów.  W 1969 r. Towarzystwo zainicjowało akcję obchodów w roku 1972 jubileuszu 700-lecia Żor, a dzięki TMMŻ rok 1997 ogłoszono rokiem jubileuszowym 725-lecia Żor.

1 czerwca 1977 r. z inicjatywy TMMŻ zorganizowano po raz pierwszy „Dni Żor”, która to nazwa w wyniku przeprowadzonego w Liceum Ogólnokształcącym im. „Karola Miarki” konkursu zmieniła się na „Żorska Wiosna Młodości”.

Towarzystwo spopularyzowało herby i insygnia miasta, doprowadziło do powstania hejnału żorskiego, upamiętniło nazwami ulic i osiedli pamięć ludzi zasłużonych dla Żor, zainicjowało oznakowanie tablicami pamiątkowymi miejsc i wydarzeń szczególnie ważnych w historii miasta.

W wyniku ścisłej współpracy TMMŻ z Wydziałem Edukacji, Kultury i Sportu Urzędu Miasta w roku szkolnym 1999/2000, do szkół gimnazjalnych został wdrożony program nauczania dziejów Żor w oparciu o zeszyt ćwiczeń pod nazwą „Moja Mała Ojczyzna. Dzieje Żor”, którego autorami są Barbara Kieczka, Grzegorz Utrata i Stanisław Szwarc. Taki rodzaj edukacji regionalnej koordynowanej przez TMMŻ był pionierski w skali ogólnopolskiej.

TMMŻ popularyzuje wśród uczniów żorskich gimnazjów wiedzę o historii i współczesności miasta poprzez lekcje „Dziejów Żor” i konkurs „Co wiesz o Żorach”. Współpracuje z Żorskim Centrum Regionalnym propagującym tradycje i obrzędy śląskie poprzez lekcje regionalizmu w szkołach podstawowych i konkurs „Wędrujemy po Żorach”.

Uznaniem zasług na rzecz promocji miasta było uhonorowanie TMMŻ prestiżową nagrodą miejską „Phoenix Sariensis” za rok 2001. Ponadto statuetki „Żorskiego Feniksa” odebrali indywidualnie członkowie TMMŻ: za rok 2003 Jan Delowicz, za rok 2004 Stanisław Szwarc, za rok 2005 Andrzej Żabka, za rok 2008 Barbara Kieczka, za rok 2013 Grzegorz Utrata, a za rok 2015 Henryk Buchalik.

W roku 2005 TMMŻ uzyskało status organizacji pożytku publicznego. Umożliwia to jego członkom i sympatykom przekazanie 1% z kwoty podatku na działalność stowarzyszenia.

Kolejnymi prezesami Zarządów TMMŻ byli:
Zygmunt Laskowski (1967 – 1974),
Józef Brząkalik (1974 – 1976),
Paweł Lokaj (1976 – 1991),
Edward Burcek (1991 – 1999),
Henryk Skupień (1999 – 2008),
Henryk Buchalik (2008-2015),
Maria Pałuchowska (2015 – nadal).

Więcej: Informator TMMŻ nr 24. Wydanie jubileuszowe (wersja on-line).

Scroll to Top