Działalność wydawnicza

Od pierwszego roku działalności TMRŻ rozpoczęło wydawanie biuletynów pod nazwą „Informator TMRŻ”. Biuletyny ukazywały się nieregularnie, nie były numerowane, a zespół redakcyjny tworzyli najczęściej członkowie Zarządu TMRŻ. Pierwszy ukazał się we wrześniu 1967 roku, a kolejne w sierpniu 1968 r., w czerwcu 1969 r., w maju i w październiku 1970 roku. W roku 1971 ukazały się trzy wydania: w styczniu, w marcu i w październiku. Marcowy „Informator TMRŻ” nosił tytuł „Kronika miasta Żor od 24. III 1945 do 31. XII 1970”.

W czerwcu 1972 roku w dniach obchodów jubileuszu 700-lecia Żor wydano „Pamiątkową Księgę Miasta Żory”. Kolejny „Informator” ukazał się w maju 1973 roku.

Po śmierci prezesa Zygmunta  Laskowskiego działalność wydawnicza TMRŻ na kilka lat zamarła. W 1976 roku nastąpiła zmiana nazwy Towarzystwa na Towarzystwo Miłośników Miasta Żory. W czerwcu 1977 roku ukazał się kolejny numer informatora pod zmienioną nazwą „Informator TMMŻ”. Następne egzemplarze ukazały się w maju 1978 r., w czerwcu 1979 r., w maju 1980 r. i w maju 1981 r.

Ogłoszenie 13 grudnia 1981 r. stanu wojennego w Polsce zawiesiło działalność TMMŻ do października 1982 r. W 1984 r. TMMŻ wraz z towarzystwami Jastrzębia, Leszczyn, Rybnika i Wodzisławia wspólnie wydało liczące 454 strony „Kroniki Rybnickie”. Po długiej przerwie wznowiono działalność wydawniczą w TMMŻ  i kolejne numery „Informatora TMMŻ” ukazały się w grudniu 1987 r., w styczniu i listopadzie 1988 r., w maju  i grudniu 1991 r.

Z okazji jubileuszu 25-lecia TMMŻ, w lutym 1992 r. ukazał się jubileuszowy „Informator TMMŻ”, a następny w całości poświęcony żorskiej oświacie wydany został w maju 1993 r. Po raz pierwszy oznaczony numerem „Informator TMMŻ nr 22” ukazał się w sierpniu 1993 r. i w całości poświęcony został „Marszowi śmierci” więźniów oświęcimskich przez Żory. Ostatni biuletyn noszący numer 23 ukazał się w październiku 1997 r., z okazji jubileuszu 30-lecia TMMŻ.

Równolegle rozpoczęła się inna forma działalności wydawniczej TMMŻ. W maju 1992 r. ukazał się pierwszy magazyn rozrywek umysłowych „Żory w rozrywce umysłowej” kierowany do uczniów szkół podstawowych. Do roku 2004 ukazało się pięć wydań tego rodzaju magazynów. W grudniu 1992 roku wydany został „Herbarz żorski”, który ukazał się w formie zestawu widokówek z herbami i krótką informacją historyczną. W tym samym roku w formie zestawu kart pocztowych ukazały się „Żorskie zabytki”, które przygotowano do druku według projektów Anny Bodzek, Krzysztofa Bendingera, Barbary Hajdeckiej, Joanny Kożuch, Beaty Namysło, Aliny Papały i Stanisława Szwarca.

W czerwcu 1994 r. staraniem TMMŻ i Zarządu Miasta ukazała się książka „Żory. Zarys dziejów. Wypisy” autorstwa Bogdana Cimały, Jana Delowicza i Pawła Porwoła. W sierpniu 1995 r. staraniem TMMŻ i Urzędu Miasta wydany został zeszyt ćwiczeń dla uczniów szkół podstawowych „Moja mała Ojczyzna. Dzieje Żor”. Autorzy Barbara Kieczka, Grzegorz Utrata i autor grafiki Stanisław Szwarc opracowali kompendium wiedzy o Żorach, które uczniowie na lekcjach uzupełniali korzystając z książki „Żory. Zarys dziejów. Wypisy”.

W 1997 r. z okazji obchodów 725-lecia Żor, wydano zestaw widokówek „Dawne Żory w barwnych grafikach Stanisława Szwarca”, które doczekały się kolejnych wydań w zestawach powiększonych w formacie A4.

W roku 2000 TMMŻ rozpoczęło  wydawanie książek w cyklu „Pamiętam Żory”, niektóre pozycje we współpracy z innymi podmiotami. W latach 2011-2016 ukazywał się cykl „Tworzyli historię Żor” poświęcony wybitnym osobistościom miasta pochowanym na żorskich cmentarzach.

Z okazji jubileuszu 50-lecia TMMŻ w 2017 roku ukazał się 24 numer „Informatora TMMŻ” oraz kolejna pozycja z cyklu „Pamiętam Żory” –  drugie wydanie albumu „Żory światłem malowane. Historia miasta na kartach pocztowych”. W kolejnych latach w ramach tego cyklu ukazały się drugie, uzupełnione wydanie książki „Gmina wyznania mojżeszowego” (2018 r.) oraz „Dzieje harcerstwa w Żorach” (2019 r.)
Pozycje wydane:
1.
„Informator TMRŻ” – biuletyny wydawane w latach 1967-1973 r.
2. „Informator TMMŻ” – biuletyny wydawane w latach 1977 – 1997 r.
3. „Pamiątkowa Księga Miasta Żory” (Z. Laskowski, TMRŻ, 1972).
4. „Kroniki Rybnickie” – wspólne wydanie przez towarzystwa miast: Rybnika, Żor, Jastrzębia, Leszczyn i Wodzisławia (1984 ).
5. „Herbarz żorski” i „ Żorskie zabytki” – wydano w formie zestawu kart pocztowych, (TMMŻ, 1992).
6. „Żory. Zarys dziejów. Wypisy.” (Bogdan Cimała, Jan Delowicz, Paweł Porwoł, TMMŻ, Zarząd Miasta Żory, 1994).
7. „Moja mała Ojczyzna. Dzieje Żor” – podręcznik szkolny wydawany przez TMMŻ od 1995 r. do chwili obecnej. (Barbara Kieczka, Grzegorz Utrata, Stanisław Szwarc).
8. „Dawne Żory w barwnych grafikach Stanisława Szwarca” (S. Szwarc, TMMŻ, 1997).
9. „Śmierć przyszła wiosną: mieszkańcy ziemi rybnicko-wodzisławskiej” (Jan Delowicz, TMMŻ i PiMBP w Rybniku, 2000).
10. „Husyci na Górnym Śląsku. Opowiadanie z XV wieku podług kronik i ustnego podania ludu wg Karola Miarki” (oprac. H.Woryna, N.Niestolik, TMMŻ, 2000).
11. „Kpt Nikodem Sobik – bohater dwóch miast”(Jan Delowicz, TMMŻ, 2001)
12. „Żory w rozrywce umysłowej” – cykliczny magazyn TMMŻ wydawany w latach 2002 – 2004.
13. „Żory piórem i pędzlem” (Jadwiga Tabor, Urszula Niechoj, 2003).
14. „Żory piórem i pędzlem. 2. Legendy, podania i opowieści żorskie” (Elżbieta Grymel, Zofia Przeliorz, 2003).
15. „Leksykon Żorski” (praca zbiorowa, Muzeum Miejskie, TMMŻ, 2010).
16. „Żory piórem i pędzlem. 4. Legendy, podania i opowieści śląskie” (ŻSEK, TMMŻ, 2010).
17. „Informator TMMŻ” Nr 24 – jubileuszowe wydanie biuletynu informacyjnego z okazji 50-lecia Towarzystwa (oprac. Edward Burcek, Urszula Krzyk, 2017).

Cykl wydawniczy „Pamiętam Żory”:
1.
„Żory we wczesnym średniowieczu. Z badań nad historią miasta” (Idzi Panic, TMMŻ, 2000).
2. „Gmina wyznania mojżeszowego w Żorach 1511 – 1940. Z badań nad historią miasta” (Jan Delowicz, TMMŻ, 2002).
3. „Żory pod rządami Przemyślidów i Habsburgów. Z badań nad historią miasta w latach 1327 – 1742” (Idzi Panic, TMMŻ, 2002).
4. „Przedwojenny Rynek żorski. Ze wspomnień Kazimierza Hermana” (Barbara Kieczka, TMMŻ, 2002).
5. „Żory światłem malowane. Historia miasta na kartach pocztowych z lat 1896 – 1945” (Praca zbiorowa, TMMŻ i Muzeum Miejskie, 2005).
6. „Przedwojenna Drzewna, Garncarska i Górna. Ze wspomnień Ireny Twardzik” (Barbara Kieczka, TMMŻ, 2005).
7. „Dokumenty magistratu żorskiego 1308 – 1746” (Aleksandra Sieklicka–Wilamowska, Muzeum Miejskie Żory, 2007).
8. „Przedwojenne miasto Żory i jego mieszkańcy. Od Rynku w stronę Dolnego Przedmieścia, ulicy Dworcowej i Zostawy” (Barbara Kieczka, Stanisław Szwarc, TMMŻ, 2008).
9. „Żory w dobie panowania Hohenzollernów” (Ryszard Kaczmarek, Jakub Grudniewski, Muzeum Miejskie, 2013).
10. „Przedwojenna Kleszczówka we wspomnieniach mieszkańców” (Barbara Kieczka, Stanisław Szwarc, 2013).
11. „Dzieje ewangelików w Żorach. Od reformacji do czasów współczesnych”. (Jan Delowicz, TMMŻ, 2014).
12. „Żory światłem malowane. Historia miasta na kartach pocztowych z lat 1896 – 1945” –  Wydanie drugie albumu poświęconego dziejom Żor zobrazowanych na kartach pocztowych (2017).
13. „Gmina wyznania mojżeszowego w Żorach 1511 – 1940. Z badań nad historią miasta. Wydanie drugie poprawione i uzupełnione (Jan Delowicz, 2018).
14. „Dzieje Harcerstwa w Żorach” (Jan Delowicz, 2019).

Cykl wydawniczy „Tworzyli historię Żor”:
1.
„Żyli wśród nas. Cz.1. Pochowani na Cmentarzu przy ul. Smutnej. Mogiły zbiorowe, włodarze miasta, duchowni” (2011).
2. „Żyli wśród nas. Cz.2. Pochowani na Cmentarzu przy ul. Smutnej. Dyrektorzy / kierownicy szkół i przedszkoli, pracownicy nadzoru pedagogicznego, przedwojenni wybrani mistrzowie rzemiosła” (2012).
3. „Żyli wśród nas. Cz.3. Pochowani na Cmentarzu przy ul. Smutnej. Pracownicy służby zdrowia. Lekarze, farmaceuci, personel medyczny” (2013).
4. „Żyli wśród nas. Cz. 4. Pochowani na Cmentarzu przy ul. Smutnej. Działali na rzecz rozwoju miasta i dobra jego mieszkańców” (2014).
5. „Żyli wśród nas. Cz. 5. Pochowani na cmentarzu przy ulicy Ks. Klimka. Zabytkowy cmentarz katolicki przy Kościele Świętych Apostołów Filipa i Jakuba w Żorach. (2015).
6. „Żyli wśród nas. Cz. 6. Pochowani na cmentarzu przy ulicy Osińskiej. Zabytkowy cmentarz Ewangelicko – Augsburski w Żorach. (2016).

Więcej na temat działalności wydawniczej w latach 1967 – 2016 w jubileuszowym 24 numerze Informatora TMMŻ (wersja on-line).

Niemal wszystkie wydawnictwa TMMŻ  zostały zdigitalizowane przez Miejską Bibliotekę Publiczną w Żorach i umieszczone od 2006 roku w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej. Pełne wersje cyfrowe wydawnictw  są dostępne on-line bezpłatnie na stronie http://sbc.org.pl/dlibra.

Scroll to Top